2024 Ekonomik Göstergeleri: Büyüme, Enflasyon ve Dış Ticaret Analizi
2024 yılı ekonomik verileri, büyüme, enflasyon ve dış ticaret açığı gibi önemli göstergeleri değerlendiriyor. Türkiye ekonomisindeki gelişmeler ve mali durum detaylı bir şekilde inceleniyor.
2024 Ekonomik Göstergeleri: Büyüme, Enflasyon ve Dış Ticaret Analizi
2024’ü geride bırakmaya sayılı günler kaldı. Bu yazıda, büyüme, enflasyon, dış ticaret, cari açık ve bütçe verileri gibi önemli ekonomik göstergeler değerlendirilecektir. Türkiye ekonomisindeki gelişmeler ve mali durum detaylı bir şekilde incelenecektir.
Enflasyon ve Büyüme Verileri
2023 yılına kıyasla enflasyon ve büyüme verilerindeki gelişmeler beklenildiği gibi gerçekleşti. Türkiye ekonomisi II. ve III. çeyrekte yüzde 0,2 küçüldü ve teknik resesyona girdi. Bu durum, ekonomik büyümeden taviz vermeden enflasyonun düşürüleceğine dair siyasi söylemlerin azalmasıyla ilişkilendirilmektedir.
III. çeyrekte inşaat sektörü, ekonomik aktiviteyi sürükleyici sektör olarak ön plana çıktı. Sanayi sektörü ise yüzde -2,2 küçüldü. Hane halkı tüketimi, büyüme verisine 2,2 puan katkı sağlarken, devletin nihai tüketim harcamaları üçüncü çeyrekte eksi bölgede kaldı.
Sanayi Üretimi ve Enflasyon Gelişmeleri
Sanayi üretim endeksi, 2024 haziran ayında negatif bölgeye girdi ve Ekim ayında yüzde -3,1 olarak gerçekleşti. Yüksek teknoloji, orta-yüksek teknoloji ve imalat alanlarında yıllık bazda önemli düşüşler gözlemlendi. Bu veriler, üretimin ve katma değerin düştüğünü göstermektedir.
Mayıs ayında enflasyon yüzde 75’e kadar yükseldi. Temmuz ve ağustos aylarında baz etkisiyle yüzde 51,97’ye geriledi. Ancak TCMB, kasım ayında yıllık enflasyonu yüzde 47,09 olarak açıkladı. TCMB’nin yıl sonu enflasyon tahmini ise yüzde 44’e yükseldi.
Finansal Gelişmeler ve Cari Açık
TCMB, politika faizini 250 bps indirimle 47,5 düzeyine getirdi. Bu durum, daralan ekonomi için kredi olanağı yaratabilirken, enflasyonla mücadelede de zorluklar yaşanabilir. Ekim ayı ödemeler dengesi verilerine göre, doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net çıkışlar 204 milyon dolara ulaştı.
2023 yılı Ocak-Ekim döneminde cari açık 36 milyar dolar iken, 2024 yılının aynı döneminde bu rakam 3,3 milyar dolara geriledi. Dış ticaret açığı, ihracat ve ithalat rakamları geçen yılın aynı dönemine göre farklılık gösterdi.
Kamu Maliyesi ve Bütçe Açığı
Kamu maliyesindeki görünüm 2024 yılında pek parlak değil. Bütçe açığı, ilk on bir ayda 1,277 milyar TL’ye ulaştı. 2024 yılı için öngörülen bütçe açığı ise 2,652 milyar TL olarak belirlendi. Hükümetin yılın kalan son ayında 1,375 milyar TL daha bütçe gideri gerçekleştirme alanı bulunuyor.
2024 yılında dolaylı vergilerin vergi gelirleri içindeki payı yüzde 66’ya yakın gerçekleşti. Faiz dışı fazla elde edilmesi, artan borç faiz yükü nedeniyle zor görünmektedir. Hazine’nin iç ve dış borç stokundaki artış 2024 yılında da devam etmektedir.
Sonuç ve Gelecek Beklentileri
2024 yılı için büyüme tahmini yüzde 4, enflasyon tahmini ise yüzde 41,5 olarak belirlenmiştir. Ancak, piyasa katılımcıları anketine göre büyüme tahmini aralık ayında yüzde 3,1’e gerilemiştir. Enflasyon tahminleri de TCMB tarafından yukarı doğru revize edilmiştir.
Ekonomik güven endeksi 2024 yılının başında 99,4 iken, yılı 97,1 seviyesinde tamamlamak üzere görünmektedir. Ekonomideki daralmaya rağmen, enflasyon beklentileri hane halkı ve reel sektör açısından yüksek seyretmektedir. Katma değerli üretim modeline geçiş için hazırlık sürecinin zaman kaybetmeden başlaması gerekmektedir.
