İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınması sonrası döviz kurunda başlayan yükselişin ilk etkisi akaryakıtta görüldü. Benzin, motorin ve LPG fiyatlarının önümüzdeki hafta 1 lira ile 1 lira 61 kuruş aralığında artacağı hesaplandı. Merkez Bankası’nın kur artışını frenleyememesi durumunda akaryakıt zamlarının sonraki haftalarda da devam etmesi bekleniyor.
Zincirleme etkisi çok kuvvetli olan akaryakıt zamlarının başta temel gıda olmak üzere halkın kullandığı tüm ürünlerde zam dalgasına yol açmasından endişe ediliyor. Türkiye’de akaryakıt fiyatları, uluslararası piyasada oluşan akaryakıt fiyatları ile kur seviyesindeki değişime göre belirleniyor.
Ürün fiyatı veya kurda üst üste birkaç gün devam eden fiyat değişimleri, aşağı ya da yukarı yönlü olarak tabelalara zam ya da indirim olarak yansıtılıyor. Akaryakıt sektör temsilcilerinin yaptığı hesaplamalara göre, önümüzdeki hafta akaryakıt fiyatlarında artış kaynaklı zam dalgası yaşanabilecek. Bu durum, tüketicilerin bütçelerini olumsuz etkileyecek.
Özellikle benzin, motorin ve LPG fiyatlarında beklenen artışlar, döviz kurunun seyrine bağlı olarak değişiklik gösterecek. Dolar kuru perşembe günü 38 TL ve üstünde seyrettiğinde benzine 1 lira 2 kuruş zam yapılması bekleniyor. Motorin içinse, çarşamba gününden geçerli olmak üzere 1 lira 17 kuruş zam öngörülüyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, büyük umut bağlanan enflasyonu düşürme programının ayakta kalması için gereken her şeyin yapıldığını açıklamıştı. Zamların yeniden başlayıp enflasyonun tırmanışa geçmesi halinde programa güvenin kaybolabileceği biliniyor. Bu nedenle akaryakıtta yüksek boyutlarda yaşanabilecek kur kaynaklı zamları önlemek için dövizdeki oynaklığa müdahalenin yanı sıra ÖTV indirimine de gidilebileceği belirtiliyor.
Akaryakıt zammı, çarşı ve pazarda zincirleme zam dalgası yarattığı için enflasyonla mücadele programı uygulamalarında adeta ‘kabus’ olarak görülüyor. Merkez Bankası, vergi kaynaklı akaryakıt zammı yaşanmaması için ekonomi yönetimine sık sık uyarı niteliğinde mesaj veriyor.
Akaryakıt zamlarının durdurulamaması halinde, yıl sonu enflasyon tahmininin yukarı revize edileceği biliniyor. Bu durum, maaş zamları cephesinde yeni bir tartışmaya yol açacak. Ekonomik belirsizliklerin artması, tüketicilerin alım gücünü olumsuz etkileyecek ve sosyal huzursuzluklara yol açabilecektir.
Uzmanlar, akaryakıt fiyatlarındaki artışın sadece enerji maliyetlerini değil, aynı zamanda gıda fiyatlarını da etkileyeceğini vurguluyor. Bu nedenle, hükümetin alacağı önlemler büyük önem taşıyor. Ekonomik istikrarın sağlanması için gerekli adımların atılması bekleniyor.